
Iguanids là một họ lớn trong bộ Thằn lằn (Squamata) bao gồm khoảng 80-90 loài thằn lằn được tìm thấy ở châu Mỹ, Caribe và một số đảo thuộc Thái Bình Dương. Chúng rất đa dạng về kích thước, hình dáng và màu sắc, từ những con nhỏ như Iguanopsis mearnsi chỉ dài vài centimet đến những con khổng lồ như Green Iguana có thể dài tới 2 mét.
Phân loại và Đặc điểm
Họ Iguanidae được chia thành năm phân họ:
- Iguaninae: Bao gồm các loài iguana điển hình như Green Iguana (Iguana iguana) và Rhinoceros Iguana (Cyclura cornuta).
- Sauropsarinae: Gồm những loài thằn lằn gai sống trên cây, ví dụ như Rock Iguana (Corytophanes cristatus) và Desert Spiny Lizard (Sceloporus magister).
- Liolaeminae: Gọi là “thằn lằn Andean” bao gồm các loài bản địa Nam Mỹ.
- Tropidurinae: Gồm các loài thằn lằn nhỏ sống ở vùng nhiệt đới như Tropical Night Lizard (Lepidophyma flavimaculatum).
Iguanids có nhiều đặc điểm chung giúp phân biệt chúng với các họ thằn lắn khác:
Đặc điểm | Mô tả |
---|---|
Đầu | Thường hình tam giác, đôi khi có bướu hoặc gai trên đầu. |
Mắt | Lớn và nổi bật, thường có màu đen hoặc nâu. |
Vảy | Hầu hết đều có vảy lớn và cứng bao phủ cơ thể. |
Chân | Có 5 ngón chân, với móng vuốt sắc nhọn để leo trèo. |
Đuôi | Thường dài và khỏe, được sử dụng để giữ thăng bằng khi leo trèo. |
Môi trường Sống và Thói Quen
Iguanids thích nghi với nhiều môi trường sống khác nhau, từ rừng mưa nhiệt đới đến sa mạc khô cằn. Một số loài như Green Iguana sống trên cây, trong khi những loài khác như Desert Iguana thích nghi với cuộc sống trên mặt đất khô hạn.
Nhiều loài Iguanid là động vật ăn tạp, có chế độ ăn bao gồm côn trùng, trái cây, lá, hoa và thậm chí cả động vật nhỏ. Green Iguana là một ví dụ điển hình về thằn lằn ăn chay, trong khi Desert Iguana ăn nhiều côn trùng hơn.
Iguanids thường hoạt động ban ngày (diurnal) và sử dụng ánh nắng mặt trời để điều chỉnh nhiệt độ cơ thể. Chúng có khả năng thay đổi màu sắc theo thời gian và môi trường, giúp chúng ngụy trang tốt hơn và thu hút bạn tình.
Sinh sản
Hầu hết Iguanids đẻ trứng, tuy nhiên một số loài như Tropical Night Lizard đẻ con.
Quá trình giao phối thường liên quan đến các màn trình diễn phức tạp của con đực để thu hút con cái. Con đực Green Iguana thường duỗi cổ và phồng má để thể hiện sự thống trị.
Iguanids có chu kỳ thai nghén khá dài, từ 6-10 tuần tùy thuộc vào loài. Sau khi nở, những con non tự chăm sóc bản thân và nhanh chóng trở nên độc lập.
Tình trạng Bảo Tồn
Một số loài Iguanids đang đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng do mất môi trường sống và nạn buôn bán bất hợp pháp. Green Iguana là một ví dụ điển hình về loài bị đe dọa do sự phá hủy môi trường sống và việc nuôi làm thú cưng.
Lưu ý rằng việc nuôi Iguanid làm thú cưng cần được cân nhắc kỹ lưỡng vì chúng có nhu cầu chăm sóc phức tạp và tuổi thọ trung bình khá cao (có thể trên 20 năm).